Inleiding

Die gedig ‘staat’ deur Niel van Tonder was geskryf in 1975. Hierdie tyd was gekenmerk deur politieke onrus en sosiale onregte in Suid-Afrika. Die titel, wat 'staat' impliseer, maak dit duidelik dat die werk 'n protestgedig is, wat die stryd teen onregverdigheid en onderdrukking weerspieël.

Hoofdeel

Protestkarakter van die gedig

Die gedig se sterker fokus is op die konsep van 'protest'. In die eerste paar reëls word 'n beeld geskep van 'n stil samelewing, waar mense 'roerloos' bly, wat duidelik die apatiese houding van die samelewing teenoor hulle omstandighede beklemtoon. Die gebruik van 'krap' in 'n 'gartige wal' simboliseer die stryd teen onregverdigheid.

Die frase ‘steeltjiesoog’ dui op 'n subtiele waaksaamheid; daar is 'n prentjie van 'n gemeenskap wat nie aktief teen die onregte optree nie, maar eerder met vrees en agterdog na hulle omstandighede kyk. Dit kan gesien word as 'n kritiek op die gebrek aan aksie van die samelewing.

Universale betekenis

Hierdie gedig het ook 'n universale betekenis. Dit gaan nie net oor spesifieke politieke omstandighede nie, maar raak aan algemene menslike temas soos onregverdigheid, vrees en die stryd vir regte. Die lyn 'niemand sal ooit met sekerheid kan sê' impliseer dat niemand werklik weet wat in die toekoms gaan gebeur nie, wat 'n algemene vrees is wat deur baie geslagte en samelewings strek.

Verder, die frase 'die parate panters' kan gesien word as 'n metafoor vir die potensieel gewelddadige reaksie wat kan volg, wat relevant is vir enige samelewing wat onderdruk word.

Gevolgtrekking

Ten slotte, die gedig 'staat' is 'n kragtige uitdrukking van gevoelens van frustrasie en begeerte na verandering. Dit daagt nie net die politieke bestel uit nie, maar het ook groter temas van menslike teregstelling en die hoop vir 'n beter toekoms. Daarom is dit belangrik om die gedig te verstaan in die konteks van nie net sy tyd nie, maar ook die universale waarhede wat dit respandeer.