Photo AI
Bespreek in detail die oorsake van markmislukking - NSC Economics - Question 5 - 2024 - Paper 2
Question 5
Bespreek in detail die oorsake van markmislukking. Ontleed die impak van minimum pryse in die ekonomie.
Worked Solution & Example Answer:Bespreek in detail die oorsake van markmislukking - NSC Economics - Question 5 - 2024 - Paper 2
Step 1
Bespreek in detail die oorsake van markmislukking.
Answer
Markmislukking is 'n situasie waar die mark nie effektief werk nie, wat lei tot 'n oneffektiewe toewysing van hulpbronne.
Oorsake van Markmislukking
- Eksternaliteite: Dit verwys na koste of voordele wat nie in die markprys ingesluit is nie. Positiewe eksternaliteite, soos openbare goedere, kan nie voldoende voorsien word nie omdat hulle nie van 'n koste gegee word nie. Negatiewe eksternaliteite, soos besoedeling, word ook nie weerspieël in pryse nie, wat lei tot ondoeltreffendheid.
- Onvolmaaktheid van Mededinging: Wanneer 'n mark 'n monopolie of oligopolie het, is dit dikwels nie in die beste belang van die verbruikers nie. Dit kan lei tot hoër pryse en minder keuses vir verbruikers.
- Inligtingstekorte: As alle partye nie dieselfde inligting het nie, kan dit lei tot verkeerde besluite in die mark. Verbruikers mag nie weet wat die werklike pryse of kwaliteit van goedere is nie, wat die vraag beïnvloed.
- Openbare en nie-materiële goedere: Publieke goedere, soos paaie en verdediging, is dikwels ondervervaardig omdat dit moeilik is om koste aan individuele gebruikers toe te write. Nie-materiële goedere soos kultuur kan ook nie maklik in die mark gestel word nie.
Hierdie faktore vernietig die effektiwiteit van markte en kan lei tot sosiale onegelykhede.
Step 2
Ontleed die impak van minimum pryse in die ekonomie.
Answer
Minimum pryse is 'n regulasie wat die prys op 'n goedere of diens bo 'n bepaalde vlak hou.
Impak van Minimum Pryse
- Oorskotaanbod: Wanneer minimum pryse uitstyg bo die natuurlike markprys, ontstaan daar 'n oorskotaanbod. Dit gebeur omdat produsente meer wil produseer teen die hoër prys, terwyl verbruikers minder wil koop.
- Dismulgetekoring: Dit kan lei tot 'n verswakking in die vraag na die produk, gemaak meer duursaam vir vervaardigers, wat dit moeilik maak om te bly voortbestaan in die lang termyn.
- Sosiale koste: Die oorskot kan vereis dat hulpbronne in minder doeltreffende sektore aangewend word, wat die algehele ekonomiese groei beïnvloed.
- Swartmark: In ernstige gevalle kan minimum pryse lei tot die ontstaan van 'n swartmark waar die goedere teen 'n hoër prys verhandel word, wat die regulering verdoesel.
In die geheel kan minimum pryse 'n korttermyn oplossing vir produserende sektore wees, maar hul langer-termyn gevolge op die mark balanse kan nadelig wees.