Tsunami - Toon en Stemming

Inleiding

• Doel: Verstaan die rol van poëtiese tegnieke in die gedig "Tsunami" deur middel van 'n deeglike analise.
• Belang: Wys op die belangrikheid van hoe hierdie tegnieke emosionele impak en betekenis oordra.

Definisies van Toon en Stemming

1. Beknopte Ontleding van die Woordkeuses

Die toon van 'n gedig bepaal die emosionele atmosfeer en rigting van interpretasie.

• Spesifieke Woorde en Hul Emosionele Impak:
  • "Vernietiging": Geassosieer met iets wat uiters verskriklik en desperaat is.
  • "Oorweldigend": Kommunikeer gevoelens van dreigende en intense krag.
  • "Stilte": Skep 'n spanningvolle, onheilspellende atmosfeer.

Woord/Frase	Byvoeglike Naamwoorde
Vernietiging	Verskriklik, Desperaat
Oorweldigend	Dreigend, Intense
Stilte	Spanningvol, Onheilspellend

2. Beeldspraak en Stilistiese Middele

Beeldspraak versterk die gedig se toon deur kragtige emotiewe taalgebruik.

• Voorbeelde van Beeldspraak en Hul Effecte:
  • Metafore: Intensifiseer gevoelens van onbeheerbaarheid. Voorbeeld: "Die see se woede."
  • Similes: Vergelykings wat 'n gevoel van omvang en verdere betekenis bring.
  • Simboliek: '"Gebroke landskap"' simboliseer fisiese en emosionele verwoesting.
  • Personifikasie: "Die see sluk dorpe" beskryf die see as 'n bedreigende entiteit.

3. Visuele Hulpmiddels

Visuele hulpmiddels soos diagramme maak die begrip van toon duideliker deur komplekse verhoudinge te visualiseer.

Diagramme om Toon en Stemming te Kontrasteer

• Tweesirkel-diagram:

  

Verduideliking: Studente kan hierdie diagram gebruik om Toon en Stemming in verskillende tekste te karteer en hul ooreenkomste en verskille bloot te lê.

• Toon se veranderlikes: Woordkeuses, styl, houding.

• Stemming se veranderlikes: Emosionele reaksie, atmosfeer, indrukke.

Voorbeelde uit Literatuur

Afrikaanse Literatuur

• Jan F.E. Celliers se gedig:
  • Uittreksel: "Die veld is stil en verlaten..."
  • Toon:
    • Respekvol en eerbiedig, duidelik deur subtiele beskrywings.
  • Stemming:
    • Admirasie en kalmering, geskep deur 'n rustige atmosfeer.

Engelse Literatuur

• William Wordsworth se "Daffodils":
  • Uittreksel: "And dances with the daffodils."
  • Toon:
    • Vreugdevol, deur verheugde natuurbeskrywing.
  • Stemming:
    • Gelukkig en kalm, weerspieël deur die dans van die blomme.

Historiese, Kulturele en Sosiale Invloede

1. Historiese Konteks

• Historiese Gebeurtenisse
  • Politieke omwentelinge soos die aanvaarding van nuwe beleide.
  • Ekonomiese uitdagings, insluitende "globale resessies".

2. Kulturele Konteks

• Kulturele Invloede:
  • Tradisies en volksgebruike met 'n impak op stemming.

3. Sosiale Konteks

• Sosiale Belangrikheid
  • Die rol van ongelykheid of veranderende sosiale norme.

Kernpunte en Opsomming

• Waarom is begripsvorming van Toon en Stemming krities?:
  • Speel 'n belangrike rol in dieper literêre analise en eksamensukses.
  • Werklike wêreld toepassing: Draag by tot breër kulturele en media-insigte.